К основному контенту

JUWAPSÍZ QALǴAN SORAWǴA JUWAP

4-Iyun sánesinde meniń Facebook lentamda «“Qaraqalpaqstan” telekanalına 0 baha!» degen publikaciya payda bolǵan edi. Bunday atama tańlap durıs qıldım ba yaki joq, bilmedim. Lekin, bunıń ózine jarasa sebepleri bar…
© Davlat test markazi / Telegram
Áyne sol kúni «Qaraqalpaqstan» telekanalında tikkeley efirdegi «Ashıq mikrofon» kórsetiwi efirge berildi. Kórsetiwdiń bul sanı bıyılǵı jılǵı test imtixanları tiykarında joqarǵı oqıw orınlarına qabıllaw menen baylanıslı jańalıqlar, ózgerisler haqqında bolıp, Mámleketlik test orayı (MTO) hám ayırım joqarǵı oqıw orınlarınan kelgen wákiller qatnasında ótkerildi. 

© «Qaraqalpaqstan» telekanalı
Bárshemizge jaqsı tanıs bolǵan «Ashıq mikrofon» kórsetiwinde — ózińizge belgili — tamashagóyler tárepinen kelgen sorawlar hám múrájátler qabıllap alınıp, efirde oqıp esittiriledi hám oǵan tiyisli taraw qánigeleri juwaplar qaytaradı. 

4-Iyun sánesinde de JOO hám MTO atınan qatnasqan wákiller aldınnan hám kórsetiw dawamında jollanǵan sorawlarǵa ózleriniń juwapların, túsiniklerin berip otırdı. 

Eger siz blogımnıń tıyanaqlı rideri bolsańız, meniń Mámleketlik test orayı tárepinen dúziletuǵın test sorawlarınan narazı ekenligimdi sezgen hám aldınıraq jazǵan postlarımdı oqıp shıqqan bolıwıńız kerek. Usıǵan kóre, men bul saparı da tınısh otıra almadım — kórsetiw baslanbasınan aldın, «Ashıq mikrofon»da qatnasqan MTO wákillerine óz sorawımdı jolladım. 

Sorawım meni eń kóp táshwishke salatuǵın nárse haqqında edi: «Test sorawlarınıń sapasına kimler juwap beredi, yaǵniy olardıń abiturientler bilim dárejesin durıs bahalay alıwına kim kepil?». Usı sorawdı jollap bolǵanımnan soń yarım saat dawamında kórsetiwdi tamashalar ekenmen, meniń sorawım oqıp esittirilgen jerin kórmedim, esitpedim. Kórsetiw juwmaǵında bolsa: «Oqılıp úlgerilmegen sorawlarıńızdı qánigelerge berip jiberemiz, olar ózleri sizler menen baylanısıp, juwaplar qaytaradı», — delindi de xoshlasıldı. Degen menen, maǵan heshkim qońıraw da qılmadı, juwap ta bermedi.

Sonnan keyin barıp túsindim: men yarım saat dawamında jámiyet hám siyasat haqqındaǵı kórsetiwdi emes, al «teatr spektaklin» tamashalaǵan ekenmen. «Verxushka aysberga», yaǵniy kópshilik tárepinen imtixanlar hám hújjetlerdi qabıllaw qashan baslanatuǵınlıǵı haqqındaǵı ústirtin sorawlar berilip, olarǵa ústirtin juwaplar berilip atırǵanda, meniń imtixanlardıń negizi bolǵan testler tuwralı sorawım bir shette qaldı. 

Bunı qalay túsiniw múmkin? Sorawım jurnalistler tárepinen bir shetke ısırılıp taslanıp, «filtraciya»dan ótpey qaldı ma yaki MTO wákilleri: «Biz bul sorawǵa juwap bere almaymız», — dep bas shayqadı ma? Bul men ushın júdá-júdá qızıq. Eger ekinshi boljawım haqıyqat durıs bolsa, onda MTO ózi dúzgen test sorawlarınıń sapasına ózi isenbeytuǵınlıǵın tastıyıqlaǵanı… 


MTO wákilleri! 

Ne ushın meniń, ulıwma pútkil abiturientlerdiń oyındaǵı sorawǵa juwap beriwdi qálemegenińiz, menińshe, túsinikli. Sebebi, sizlerdiń shólkemińizde test sorawlarınıń sapasın qadaǵalaw túgil olardı durıs dúze biletuǵın qánigelerdiń — testologlardıń ózi de joq ekenligi hárdayım sezilip kelgen. Qáne aytıń, sizlerde testologiya boyınsha qánige bar ma? Bar bolsa, biz abiturientlerdiń bilimin sınay alatuǵın instrumentti islep shıǵatuǵınday óz tarawınıń mamanı ma? Diplomı bar ma?..

Sizler mennen oqıwǵa tapsırıw aldınan mektepte qalay oqıǵanlıǵım tuwralı attestattı soraysız, bıraq ondaǵı bahalarǵa isenbeysiz. Men bolsam sizlerdiń logikası joq, mánisiz sorawlarıńızǵa juwap berip, «aqmaq emes ekenligimdi» dálillep beriwge májbúr bolaman. Endi qarań, sizler meniń bilimime gumanlanǵanıńızda, men qalay sizlerdiń test sorawlarıńızdıń sapasına gumanlanbayın… 

Tilekke qarsı, bizde heshbir joqarǵı oqıw ornında testologiya boyınsha qánigeler tayarlanbaytuǵınlıǵın esapqa ala otırıp, óz sorawıma ózim juwap beriwim múmkin: sizlerde — Mámleketlik test orayında sorawlar sapasına heshkim juwap bermeydi. 

Post juwmaqlandı
Dıqqatlarıńız ushın raxmet! 

© Timur Daniyarov, 2019

Комментарии

Популярные сообщения из этого блога

NE USHÍN OQÍWǴA KIRIW SONSHELLI QÍYÍN? TESTLERDI TESTTEN ÓTKIZEMIZ

Jaqsı bilesiz, oqıwshılıq dáwirlerimizde muǵállimlerimiz ótilgen temalardı jaqsılap túsingen hám ol tuwralı óz pikirin anıq ayta alatuǵın oqıwshılardı ziyrek dep esaplaytuǵın edi. Sol gezleri aramızda eki betlik tekstti yadlap kelip, doskaǵa shıǵıp, zuwıldatıp aytıp beretuǵınlar da joq emes edi. «Mekteptegi ustazlarımız talay aytqan: “ Maǵan kitaptaǵı sózlerdi emes, óz túsinigińdi ayt”». E sińizde me, muǵállimlerimiz bizge ana tili sabaǵınan baqlaw jumısın alǵanda diktant jazdırıp — sawatımızdı, ádebiyat sabaǵınıń qadaǵalaw jumıslarında bolsa, bayan jumısı jazdırıp — sol kitaptaǵı ádebiy shıǵarmalardan ózimizge qanday tásirlerdi alǵanımızdı, olardıń mazmun-mánisi haqqında soraytuǵın hám til baylıǵımız óskenligin tekseretuǵın edi. Bıraq, heshqashan ádebiyat sabaǵınan test alınbaǵan! Sebebi, mektep programmasına ádebiyat sabaqlıǵınıń kirgiziliwindegi baslı maqset — oqıwshını kórkem ádebiyat úlgileri menen tanıstırıw hám onıń ádebiy sóylew tilin ósiriw. Al, kerisinshe, búg...

TEST?

Bilesiz, Avgust ayı jaqınlamaqta, imtixanlar máwsimi kiyatır. Mámlekettegi eń iri ekzamenaciya procesi aldınan test orayında xızmet alıp baratuǵın qánigeler orınlarda abiturientler menen ushırasıp, bolajaq studentlerdiń qızıqtırǵan sorawlarına juwaplar qaytarıp, maǵlıwmatlar bermekte. Usınday ushırasıwlardıń birinde qatnasqan tanısım maǵan azǵana bolsa da jańalıqlar haqqında aytıp berdi. Álbette, kúni-túni test sheship tayarlıq kórip atırǵan abiturientlerge imtixandı shólkemlestiriw tuwralı jańalıqlardan góri test sorawlarınıń qanday bolıwı qızıq. Sonıń ushın, ushırasıw dawamında qánigelerge testler qanday kóriniste bolıwı haqqındaǵı sorawdı beriw de yadtan shıqpaǵan hám bul sorawǵa bir ǵana gáp penen juwap qaytarılǵan: «Sabaqlıqlardıń qálegen jerinen soraw beremiz, buǵan haqımız bar!».  Negizinde bul postımnıń jazılıwına usı bir ǵana juwap túrtki boldı desem, qátelespeymen. Esletip óteyin, házir men sóz etejaq bolǵan temaǵa aldın da toqtalıp ótkenmen.  Qádirl...

JÁNE SOL GAZETA...

Insan ushın nan-suw qánshelli zárúr bolsa, búgingi kúnge kelip informaciya da sonshelli áhmiyetli bolıp barmaqta. Qáytkende de, XXI ásirde jasap atırmız... Sońǵı waqıtları social tarmaqlarda gazeta teması ústinde talas-tartıslar kóbeyip ketti. Eń xit «mashqala» da usı «gáziyt» bolıp tur. © Sputnik.uz Bir ǵana Aydana Allambergenovanıń «Gazeta óldi me?» degen maqalasınıń ataması jurnalistlerdiń hám gazeta oqırmanlarınıń teńizin tolqıtıp jibergen qusaydı. Usı úsh sózdiń arqasında hátteki ayırım húrmetli jurnalistlerimiz social tarmaqlarda ózleriniń múrájátleri menen de shıqtı. Bloger retinde óz pikirimdi bildiretuǵın bolsam, biziń gazetalarǵa heshqanday óshpenliligimiz joq. Tek májbúriy jazılıw máselesine kelgende ǵana qarsı shıǵıwımız múmkin. Sebebi, adamlarda tańlaw huqıqı bar — qálese oqıydı, qálemese — yaq. «Májbúriy-ıqtıyarıy» jazılıwdan payda kórip otırǵan — jalpaq tilde aytqanda — «klienti tayın bolǵan» gazetalar rawajlanıwdan toqtaydı. Olar ózleriniń ústinde ...